Ondermijning in de sport
Sportverenigingen zijn belangrijk voor onze samenleving, ze dragen bijvoorbeeld bij aan gezondheid en welzijn en zorgen voor sociale samenhang. Juist daarom zijn ze kwetsbaar voor criminele invloeden.
Criminele inmenging
Criminele inmenging gebeurt wanneer mensen met banden met georganiseerde misdaad een rol krijgen in een sportvereniging, bijvoorbeeld als bestuurder, vrijwilliger, donateur of sponsor. Zo kunnen ze invloed krijgen op de vereniging, het beleid of de veiligheid, crimineel geld inbrengen of de vereniging gebruiken voor criminele activiteiten.
Dit gaat niet alleen om georganiseerde misdaad, maar ook om ondernemers die regels overtreden, zoals belasting ontduiken of wetten omzeilen. Deze ‘knuffelcriminelen’ zien zichzelf niet als criminelen en anderen vaak ook niet. Ze geven geld aan sportverenigingen om invloed te krijgen en geaccepteerd te worden. Dit kan leiden tot het misbruiken van clubruimtes voor het verbergen van drugs of illegale gokavonden en kan de clubcultuur negatief beïnvloeden.
Jonge sporters
Ook jonge sporters kunnen betrokken raken bij dit soort criminaliteit. Een voorbeeld: een sporter zonder geld voor dure gymschoenen krijgt een aanbod van een 'gulle' sponsor. In ruil voor een kleine gunst, zoals het bezorgen van een pakketje, krijgt hij hulp. Maar zonder het te weten vervoert hij drugs. Als het pakketje verdwijnt of wordt onderschept, krijgt hij een schuld en raak verder in de criminaliteit. Geen ouder of sportclub wil dat een kind zo in de problemen komt.
Herkennen van signalen van criminele inmenging in de amateursport
Het is vaak lastig om deze criminele inmenging te herkennen, maar bepaalde signalen kunnen wijzen op problemen:
- Verdachte personen die op de vereniging rondhangen maar geen lid zijn
- Bedreigingen richting het bestuur, vrijwilligers of leden;
- Een sponsor of donateur die anoniem wil blijven (en wellicht afhaakt als dat niet kan);
- Een sponsor of donateur die enkel cash wil betalen (en wellicht afhaakt als dat niet kan);
- Roddels dat een sponsor of donateur geld verdient met criminele activiteiten.
- Een lid dat in aanraking is gekomen met politie of justitie vanwege betrokkenheid bij georganiseerde misdaad
Maatregelen tegen criminele inmenging in de amateursport
Om een club weerbaarder te maken tegen deze criminele invloeden, is het belangrijk om bewust beleid te voeren. Dit kan door:
- Bespreken van het thema op een ledenvergadering
- Duidelijke regels op te stellen voor het accepteren van donaties en sponsorships (transparantie in betaling, ballotage).
- Een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) te vragen van iedereen die betrokken is bij grote financiële transacties.
- Te zorgen dat de club financieel niet te afhankelijk is van een paar grote sponsors, om onafhankelijk te kunnen blijven.
Een proactieve aanpak is belangrijk. NOC*NSF heeft een e-learning voor sportbestuurders om criminele inmenging te herkennen en tegen te gaan. Dit helpt clubs zich hiertegen te beschermen.
Ook is het goed om als club duidelijke regels te maken over lastige situaties en twijfelachtige sponsors. Bijvoorbeeld door sponsors geen invloed te geven op het bestuur of de teamopstelling, of hen om een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) te vragen.
Meer informatie
Door samen te werken aan kennis, openheid en strikte regelgeving, beschermen we de integriteit van onze sportverenigingen tegen de ondermijnende invloed van criminaliteit.
- Klik hier voor meer signalen en interventies bij integriteitsrisico's bij sportclubs.
- Klik hier voor mogelijke maatregelen die u kunt treffen als bestuur van een amateursportclub.
Wat kan de gemeente doen bij vermoedens?
De gemeente kan bij vermoedens van criminele inmenging een Bibob onderzoek starten wanneer de vereniging over een (alcoholwet-)vergunning beschikt.
Ook kunt u contact zoeken met de gemeente Dalfsen via online contactformulier of melding maken bij Meld Misdaad Anoniem.